Tiêm vắc xin Sởi để phòng bệnh cho trẻ và tránh nguy cơ bùng phát dịch Sởi
Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm do virus sởi, thường có khả năng lây lan rất nhanh qua đường hô hấp và khả năng lây lan mạnh khi tiếp xúc với người bệnh. Bệnh thường xảy ra ở trẻ trên 1 tuổi, tuy nhiên có một số đợt dịch gần đây trẻ dưới 1 tuổi vẫn có nguy cơ bị sởi để lại nhiều biến chứng.
Bệnh Rubella hay còn gọi là sởi đức, lây qua đường hô hấp khi người lành tiếp xúc với hạt nước bọt của người mang bệnh hay lây từ mẹ sang con qua nhau thai. Từ khi có vắc xin phòng bệnh Rubella hiện nay ít gặp. Bệnh hay xảy ra vào mùa đông xuân có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng cũng ít gặp ở trẻ sơ sinh trừ trường hợp trẻ mắc hội chứng Rubella bẩm sinh.
Bệnh sởi nguy hiểm do có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề làm kéo dài thời gian bệnh, còn có nguy cơ cao dẫn đến tử vong, nhất là đối với trẻ em và những người suy giảm miễn dịch.
Những năm gần đây do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) bị gián đoạn do thiếu vắc xin dẫn đến nhiều trẻ chưa được tiêm chủng đúng lịch hoặc chưa tiêm đủ các mũi vắc xin trong chương trình TCMR dẫn đến nguy cơ các bệnh truyền nhiễm có vắc xin dự phòng đang quay trở lại. Trên địa bàn tỉnh Hà Giang, theo kết quả giám sát điều tra của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, trong 11 tháng đã ghi nhận 73 ca bệnh phát ban nghi mắc sởi trong đó có 19 ca dương tính với bệnh sởi tại các huyện: Vị Xuyên, Bắc Mê, Quản Bạ, Yên Minh, Bắc Quang, Quang Bình và thành phố Hà Giang. Trước diễn biến phức tạp của bệnh Sởi cho thấy cần phải có biện pháp can thiệp và xử lý kịp thời, hiệu quả để ngăn ngừa không để gây dịch trong thời gian tới.
Với mục tiêu tăng tỷ lệ miễn dịch phòng bệnh Sởi, Rubella trong cộng đồng nhằm chủ động phòng chống dịch bệnh, giảm tỷ lệ mắc và tử vong do bệnh Sởi tại các vùng nguy cơ, vùng đang có các ca Sởi, dịch Sởi xảy ra, Ban Chỉ đạo CSSKND tỉnh đã ban hành Kế hoạch triển khai tiêm bổ sung vắc xin Sởi – Rubella cho đối tượng là trẻ em từ 01 tuổi đến 10 tuổi chưa tiêm đủ mũi vắc xin có thành phần Sởi theo lịch tiêm chủng thường xuyên trong Chương trình TCMR và cán bộ y tế có nguy cơ nhiễm bệnh sởi tại các cơ sở y tế chưa được tiêm đủ mũi vắc xin có thành phần Sởi – Rubella theo quy định của Bộ Y tế. Phạm vi triển khai được thực hiện tại 11/11 huyện,thành phố với phương thức triển khai theo hình thức cuốn chiếu, tiêm đồng loạt cho tất cả trẻ em từ 01 tuổi đến 10 tuổi tại cùng một điểm tiêm tùy theo sắp xếp của từng địa phương. Để chiến dịch đạt hiệu quả, BCĐ CSSKND tỉnh yêu cầu các địa phương chủ động xây dựng kế hoạch, yêu cầu UBND các huyện, thành phố chỉ đạo các xã, phường, thị trấn phối hợp thực hiện điều tra, lập danh sách đối tượng theo đúng nội dung kế hoạch để không bỏ sót đối tượng. Cho đến thời điểm hiện tại tất cả các huyện/thành phố trên địa bàn tỉnh đang triển khai tiêm và dự kiến sẽ hoàn thành trong tháng 11 này.
Thầy thuốc ưu tú, Bác sỹ CKII Nguyễn Thị Thanh Hương, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết qua kiểm tra, giám sát tại các huyện, thành phố: Hiện tại, tất cả các điểm tiêm chủng tại các cơ sở đã công bố đủ điều kiện tiêm chủng đảm bảo yêu cầu về cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân sự theo quy định. Việc tiếp nhận, bảo quản vắc xin, vật tư tiêm chủng được thực hiện theo quy định của Chính phủ về hoạt động tiêm chủng và theo hướng dẫn của nhà sản xuất đối với từng loại vắc xin. Đặc biệt quy trình tiêm chủng ở tất cả các khâu: khai báo y tế, đo thân nhiệt, hoàn thiện phiếu đồng ý tiêm chủng, khám sàng lọc và tư vấn trước tiêm chủng, tiêm chủng và theo dõi sự cố bất lợi sau tiêm chủng được tuân thủ đúng quy định. Chỉ tiêm chủng cho các trường hợp qua khám sàng lọc đủ điều kiện tiêm. Các đối tượng trì hoãn tiêm chủng sẽ thống kê và thực hiện tiêm chủng vào các đợt tiêm chiến dịch sau khi đủ điều kiện. Với tình hình bệnh sởi tăng đột biết đã xuất hiện tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh hiện đơn vị đã yêu cầu Trung tâm Y tế các huyện/ thành phố thường xuyên rà soát các đối tượng trong độ tuổi tiêm chủng ở tất cả xã, phường, thị trấn trên địa bàn, triển khai tiêm bù, tiêm vét vắc xin Sởi, Sởi -Rubella cho các đối tượng chưa tiêm vắc xin Sởi hoặc chưa đủ 2 mũi vắc xin có thành phần Sởi. Tăng cường công tác giám sát, chủ động lấy mẫu, phát hiện sớm các trường hợp nghi mắc Sởi, xử lý triệt để ngay từ khi phát hiện ca bệnh đầu tiên và khoanh vùng, cách ly ổ dịch nhằm hạn chế lây lan ra cộng đồng.
Có thể thấy rằng, với tình hình như hiện nay, việc triển khai chiến dịch tiêm vắc xin Sởi – Rubella cho tất cả trẻ em từ 01 tuổi đến 10 tuổi năm 2024 là rất cần thiết góp phần rất quan trọng sớm ngăn chặn sự bùng phát của dịch Sởi trong thời gian tới và góp phần làm giảm gánh nặng bệnh Rubella và hội chứng Rubella bẩm sinh. Tăng tỷ lệ miễn dịch phòng bệnh Sởi, Rubella trong cộng đồng nhằm chủ động phòng 2 chống dịch bệnh, giảm tỷ lệ mắc và tử vong do bệnh Sởi tại các vùng nguy cơ, vùng đang có các ca Sởi xảy ra. Hy vọng với sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của các cấp, các ngành, địa phương và sự hưởng ứng của các bậc phụ huynh tỉnh ta sẽ hoàn thành mục tiêu đề ra nhằm giảm tỷ lệ mắc Sởi- Rubella và ngăn ngừa bệnh xảy ra trong thời gian tới, góp phần nâng cao thể chất ở trẻ em trong tương lai.
Ngọc Ánh (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật)
